Günümüzde binalar için kullanılan en önemli güvenlik tedbirlerinden bir tanesi de hiç şüphesiz bina dayanıklılık testidir. Binaların mutlaka deprem yönetmeliği uyarınca hazırlanması, harçlarda kullanılan kimyasalların ve etken maddelerin mutlaka yeterli ölçek ve kalitede olması, binaların sağlamlık raporunun risksiz alanda yer alması gerekir. Aksi durumda binalar devlet zorunluluğuyla yıkılarak ilgili müteahhit firmaya yeniden inşa ettirilir. Bina dayanıklılık testi, binaların depreme karşı ne kadar dayanıklı olduğunu, binanın deprem yönetmeliğine uygun kural ve kanun çerçevesinde inşa edilip edilmediğini analiz etmeye yarayan bir çeşit ölçüm birimidir. Deprem dayanıklılık testi sonucunda binalara uygunluk ve risk durumuna göre riskli veya risksiz alanda yer aldığını belirten rapor verilir. Bu rapor sonucuna göre riskli bölgede yer alan binalar yıkılmalı ve yeniden kanuna uygun şekilde dikilmesi gerekir aksi halde olası bir deprem anında büyük can ve mal kayıplarına sebep olabilmektedir.
Deprem Neden Olur?
Pek çok birey farkında olmasa da yaşadığımız Dünya ve yeryüzü, halen Dünya’nın çekirdeği ile bağlantısını koparmış değil. Yer altında meydana gelen çeşitli patlama ve çatlaklar, tektonik kayma ve kırılmalar, fay hattı adını verdiğimiz bölgeler üzerinde şiddetli sarsıntı ve titreşimlere neden olarak depreme ve yıkıcı sonuçlara neden olmaktadır. Depremlerin meydana geldiği şehir ve ülkelerde büyük çaplı zararlar, can ve mal kayıpları yaşanmaktadır. Elbette depreme karşı alınabilecek en etkili önlemlerden bir tanesi hiç şüphesiz fay hattından uzak bölgelerde yaşamaktadır. Türkiye fay hattına göre bölgeler şu şekilde gösterilmiştir:
Bu haritaya göre Türkiye’de özellikle yüksek nüfusun yaşadığı İstanbul, Marmara gibi bölgeler 1.derece yani en tehlikeli derece fay hatlarına sahipken, Konya, Karaman gibi bölgeler en güvenli ve en az fay hattına sahip 4 ve 5.derece bölgeler arasında yer almaktadır.
Depremler hiç şüphesiz hayatımızda büyük ölçekli zararlar ve kayıplar yaratan felaketlerdendir. Pek çoğumuz hayatımızda yaşanabilecek sel, deprem, heyelan, yangın gibi pek çok felakete karşı nasıl önlem almamız gerektiğini ve olası bir felaket anında nasıl davranmamız gerektiğini bilmiyoruz. Elbette bu bilinç ve farkındalığa sahip olmadığımız için olası bir felaket anında panik yapıyor ve belki de en az zararla kurtulabilecekken kendimize ve ailemize büyük zararlar veriyoruz. Zararların en ağırını yaşadığımız felaketler arasında yer alan depremler her yıl yüzlerce insanın ölümüne ve pek çok devlet ekonomisinin krize girmesine neden olan büyük çaplı doğal felaketlerden bir tanesidir. Günümüzde depreme karşı önlem almak, kendimizi ve ailemizi deprem bilinciyle yetiştirmek belki de ülkemiz için en öneli unsurlardan birisidir.
Depreme Karşı Binamızı Nasıl Koruyabiliriz?
Yaşadığımız bina ve apartmanda depreme karşı mutlaka gerekli önlem ve tedbirlerin alınması gerekmektedir. Evvela binanın deprem dayanıklılık testi yapılmalı ve binanın risk raporu oluşturulmalıdır. Bunun haricinde bina içerisinde sık sık deprem tatbikatları yapılmalı, depreme karşı afet ve hazırlık sistemleri hazırda bulundurulmalı, ilk yardım malzemelerini içeren dolapları dolu ve devamlı tedarik sağlanıyor olması gerekmektedir.
Bina Dayanıklılık Testi Nasıl Yapılır?
Bir bina ve yapı üzerinde yapılan deprem testi sonucunda, binanın sahip olduğu tüm değerler simülasyon ortamında hazırlanarak binanın olası sarsıntı ve depremlere karşı dayanıklılık raporu hazırlanır. Bina dayanıklılık testi raporu sonucunda binanın depreme karşı riskli mi yoksa risksiz mi olduğu tespit edilir. Riskli aralıkta yer alan tüm yapıların kusur ve hatalarını gidermesi için yapıyı yıkarak yeniden inşa etmesi ve kuralları tatbik etmesi gerekir. Risksiz aralıkta yer alan bina ve yapıların ise binalarını depreme karşı daha da güçlendirecek performans çalışmaları yapmaları onlar için faydalı olacaktır.